Monika Olenicz​

Troszkę historii:

Tradycja ta jest tak bardzo stara i znana od kilku tysięcy lat. Trudno dokładnie określić zarówno miejsce, jak i moment jej rozpoczęcia. Henna stosowana jest zarówno w krajach Bliskiego Wschodu, jak i Indiach, Pakistanie i w Afryce, głównie północnej i wschodniej (m.in. w Egipcie, gdzie kiedyś zdobiono mumie faraonów). Przykładowy Hiduski motyw kwiatowy W sztuce Mehndi wykorzystywane są różne wzory. W Indiach i na Środkowym Wschodzie są to głównie motywy roślinne, natomiast styl afrykański opiera się na kształtach geometrycznych. Popularne są również wzory celtyckie oraz chińskie.

W krajach Europejsckich henna znana była do tej pory głównie jako barwnik do włosów, jednak w miejscowościach letniskowych głównie nad morzem stają się coraz bardziej popularne tymczasowe tatuaże z henn, które robią sobie nie tylko kobiety ale równie często mężczyźni – oczywiście ich wzory nie mają nic wspólnego z tradycyjnym mehendi. Mehndi robi się głównie na dłoniach (po wewnętrznej i zewnętrznej stronie) oraz na stopach (również na podeszwach stóp) ponieważ są to miejsca, gdzie naskórek jest najgrubszy, skóra ma najmniej pigmentu – kolor jest wtedy ciemniejszy, a wyższa ciepłota tych części ciała sprzyja dłuższemu utrzymywaniu. Oczywiście hennę można robić na całym ciele, wedle życzenia. Old Delhi 2011 ślub muzeumańskiMehndi na rękach Panny Młodej. (Zdj. zbiory własne) / Old Delhi 2011 ślub muzeumański Mehndi na rękach Panny Młodej. (Zdj. zbiory własne) Old Delhi 2011 muslim wedding Mehndi on the bride hands (Photo copyrights Mendhika Art Tattoo Studio) Mehndi tradycyjnie używano do ozdabiania panien młodych. Z biegiem czasu tatuażami zaczęto zdobić skórę również podczas innych okazji, takie jak hinduskie święta Diwali, Karva Chauth, Teej. Piąty i zarazem ostatni dzień święta Diwali jest ważnym świętem dla Kobiet –dzień poświecony siostrom zwany Bhratri Dooj. Do dzisiaj pamiętam jakie wrażenie zrobiła na mnie ta noc gdzie wszystkie ulice oblegane były prze kobiety które nawzajem ozdabiały sobie ręce henną by następnego dnia przyjmować braci we własnych domach upieczonymi własnoręcznymi ciasteczkami. Dzisiaj ozdabianie ciała Henną jest coraz powszechniejsze nie tylko w Indiach, Pakistanie czy Afryce tradycja ta jest równie popularna w USA i coraz bardziej popularna w Europie. Nadal jednak przy pewnych okazjach wciąż odgrywają bardzo ważną rolę, szczególnie w czasie obrzędów weselnych i to nie tylko w Indiach. Zgodnie z Hinduską tradycja na dwa dni przed ceremonią ślubną przyjaciele organizują dla Panny Młodej przyjęcie zwane Mehndi Rasam. Na przyjęcie zapraszana jest rodzina i przyjaciele. Dom dekoruje się kwiatami, gram muzyka i odbywają się tańce. Według tradycji wzory z henny wzmacniają miłość w małżeństwie, panna młoda stara się zachować je jak najdłużej. Przyjęcie kończy się wystawną kolacją. New Delhi 2012 Ślub mojej przyjaciółki Afshan. Mehndi ślubne na rękach Panny Młodej (zdj. zbiory własne) / New Delhi 2012 My friend Afshan wedding. Wedding mehndi on the breide hands (Photo copyrights Mendhika Henna Art Tattoo Studio) Ręce panny młodej, od czubków palców po łokcie zaś nogi, od stóp po kolana, ozdabiane są tatuażami z henny. Podobno imię pana młodego ukryte zostaje gdzieś pomiędzy wzorami, a on sam musi je odnaleźć jeszcze przed ceremonią ślubną. Mehndi weselne są o wiele bardziej skomplikowane i zajmują dużo większą powierzchnię.Od mojej przyjaciółki z Indii dowiedziałam się dlaczego właśnie w ten sposób ozdabia się panny młode. Ze wzgledu na właśiwości chłodzące henny pokrywanie tak dużych powierzchni rąk i nóg dawało im ukojenie podczas długich godzin jakie spędzają w swoich pięknych ale i zbyt ciepłych strojach jak na tamten klimat. Popularne wzory to: kształty geometryczne, kwiatowe, „zawijasy” czyli Wzory Paisley , motyw pawia, ale również wyobrażenia boga-słonia Ganeshy, przynoszącego pomyślność, ale rónież sceny związane ze ślubem: powitanie pana młodego przez pannę młodą, portrety młodych, itp.W niektórych rejonach Indii oraz w Maroku tatuażami z henny ozdabia się także skórę pana młodego, zwłaszcza w stanie Punjab,. Wzory na ciele mężczyzny są tak samo złożone i skomplikowane. W najbiedniejszych rodzinach Mehndi umieszczane jest na nadgarskach i nasadach palców zastępując biżuterię – bronsolety i pierścienie. Nawet teraz w wielu rejonach Indii nadal przyrządza się mieszankę do wykonywania tatuaży tradycyjnym sposobem. W kamiennym moździerzu uciera się świerze liście henny z dodatkiem oliwy. Powstała pasta ma kolor zielony, po naniesieniu jej na ciało, wysuszeniu i wykruszeniu, tatuaż przybiera pomarańczowo-czerwoną barwę. Tatuaże wykonywane pastą z henny przygotowaną w taki, domowy sposób mają znacznie bardziej intensywny kolor niż Mehndi zrobione za pomocą chemicznie przetworzonej henny. Przykładowe wzory arabskie, mające chronić przed złym okiem i złymi duchami W krajach arabskich dłonie panny młodej są ozdabiane henną podczas uroczystego przyjęcia zwanego Lailet al Hinna – Noc Henny, przez profesjonalnego artystę, zwanego henaya. W spotkaniu uczestniczą kobiety i dzieci. Dom jest kolorowo udekorowany, wokół roznosi się zapach wody różanej i drzewa sandałowego. Kobiety śpiewają piosenki chwalące urodę panny młodej i zapowiadające jej szczęśliwe życie u boku męża. Często rozlega się zaghareet, czyli sposób arabskich kobiet na wyrażenie radości, a zebrane zaczynają tańczyć. Panna młoda przez całą uroczystość siedzi w spokoju i ciszy, nie podnosi wzroku na nikogo, a twarz ma zakrytą welonem. Ma ją to chronić przed tzw. złym okiem, które może przynieść młodej mężatce pecha lub zniszczyć jej urodę. Wzory zdobień arabskich są odmienne i są bardziej geometryczne, są symolami mającymi chronić przed złym okiem i złymi duchami. ( Artykuł: Id al-Adha: Sacrifice and Henna Traditions, Autor: Catherine Cartwright Jones) Trwałość tatuaży z henny zależy od jakości użytej pasty z henny, rodzaju skóry i ozdabianego miejsca na ciele. Mehndi to tatuaże znajdujące się tylko na powierzchni skóry, zatem nikną wzraz z naturalnym złuszczaniem się naskórka, a mycie skóry wodą z dodatkiem mydła dodatkowo przyspiesza ich blaknięcie.